Verklaarme is dus een soort marteling die het subject zichzelf aandoet via zijn psychotherapeut, of die zijn therapeut hem aandoet. Dat roept wel de vraag op of D&G zelf hier niet ook iets verklaren. En hoe dan, want ze bespreken deze mogelijkheid in hun hoofdstuk over enkele 'régimes de signes'. Nu moet je zo'n regime altijd begrijpen binnen een 'agencement', maar je kunt ook doen alsof het er niets mee te maken heeft. Dat is het uitgangspunt van D&G voor hun besprekingen.
Laten we vaststellen dat ik in deze blogserie gebruik maak van de verschuiving van betekenissen binnen het woord 'verklaring'. Het kan aan de ene kant een verheldering betekenen, aan de andere kant een belijdenis, en ook nog een performatieve daad waarmee je de taal in feite status geeft van een bevel, een 'mot d'ordre'. De ene betekenis veronderstelt de andere, dat is juist zo mooi aan het woord verklaren.
Er is nog iets in dit woord, gekoppeld aan het 'me'. Het ik lijkt wel het laatste dat verklaring behoeft, het is evident, op zijn minst sinds Descartes. Maar je kunt ook Descartes de andere kant op lezen, het inslaan van een omweg om het ik van zijn stabiele positie te verzekeren. Die onderneming is zo succesvol dat zelfs D&G nog spreken van een 'sujet'. Dat subject moet steeds opnieuw worden verzekerd, en steeds opnieuw, om het te verzekeren, worden gedeconstrueerd. Of andersom natuurlijk.
Verklaarme, dus. Een mot d'ordre.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten